)){kind=small}
Een B1 tekst schrijven, hoe doe je dat?
Een belangrijke vraag voor taal, maar ook voor beeld!
In deze blog geven we tips hoe je rekening kunt houden met een laaggeletterde doelgroep.
Bijvoorbeeld als je een B1 animatie of infographic wilt maken.
Wat is B1?
Er zijn 6 taalniveau’s: A1, A2, B1, B2, C1 en C2.
A1 is het makkelijkste niveau, C2 het moeilijkste. B1 geeft dus aan welk taalniveau iemand heeft.
Bekijk hieronder de infographic met alle taalniveau’s:
Waarom in B1 schrijven?
In veel gevallen is een tekst goed te herschrijven naar B1.
Je kunt woorden gebruiken die veel voorkomen, maar ook uitzonderingen maken. Want als de doelgroep kennis heeft over een onderwerp kun je ook moeilijkere worden gebruiken.
Door je schrijfstijl aan te passen naar B1:
- Snapt 80% van de Nederlanders je tekst.
- Dwing je jezelf om je verhaal kort en bondig te maken
En bedenk: ook mensen met een hoger taalniveau vinden B1 teksten fijn!
Waarom niet in A1 of A2 schrijven?
Met A1 of A2 bereik je toch 95% of 100% van de mensen?
Dit is natuurlijk waar. Maar het probleem is dat langere zinnen dan niet mogelijk zijn. En dat een te simpele tekst de inhoud vaak niet goed weergeeft.
Denk bij A1 of A2 aan een toerist. Denk aan jezelf in een ander land. Dan moet je je vooral kunnen redden in een restaurant, het openbaar vervoer of in de supermarkt.
A1 of A2 werkt namelijk heel goed op:
- Menukaarten
- Dienstregelingen
- Advertenties.
Wat als iemand geen B1 is en toch een langere tekst moet begrijpen?
Dan kun je de tekst beter vertalen of werken met verduidelijkend beeld zoals een infographic.
Hoe schrijf je een B1 tekst?
Schrijf alsof je voor een kind van 12 jaar schrijft:
- Gebruik korte woorden: liefst 1 of 2 lettergrepen.
- Gebruik korte zinnen: maximaal 12 woorden.
- Hou alinea’s kort: maximaal 5 zinnen.
En controleer je tekst daarna met deze tips:
- Gebruik bekende en concrete woorden: vermijd jargon en abstract taalgebruik.
- Vermijd Engelse woorden
- Wees consequent: gebruik steeds hetzelfde woord, zeker bij moeilijke woorden.
- Schrijf actief: laat woorden zoals ‘kunnen, zullen, doen’ weg.
- Verbind zinnen met elkaar door signaalwoorden zoals ‘En, maar, want en daarom’.
Hoe controleer je een tekst op B1?
Gebruik deze gratis hulpmiddelen om woorden en zinnen te controleren:
Let op: niet alle woorden hoeven B1 te zijn. Want soms is een moeilijker woord toch het beste woord. Kies er dan voor om een moeilijk woord uit te leggen.
B1 tekst opmaken
Bedenk dat een B1 tekst niet alleen over eenvoudige woorden gaat.
Het is ook fijn om een tekst te lezen die er luchtig uit ziet.
- Zorg voor titels en tussenkopjes
- Geef je tekst genoeg witruimte en rust in beeld.
- Gebruik opsommingen.
Wat is B1 beeld?
Als animatiestudio houden wij ons ook bezig met de visuele kant van B1.
Bestaat er zoiets als B1 beeld? Nee, dat label hebben wij er zelf opgeplakt. Het doel is om je aan het denken te zetten.
Welke beelden begrijpen 80% van de Nederlanders?
Hoe maak je B1 beeld?
Het is als maker natuurlijk leuk om kleurrijke, complexe en dynamische illustraties, infographics en animaties te maken.
Maar voor een laaggeletterde doelgroep is een eenvoudig en kaler filmpje beter te begrijpen.
Hieronder geven we 5 tips.
1. Denk praatje-plaatje
Zorg voor duidelijk beeld, dus niet te abstract of creatief.
Bijvoorbeeld als de voice-over in je animatiefilm zegt ‘Wij sturen u een brief’, laat dan ook een brief in beeld zien.
2. Gebruik duidelijke visuals of pictogrammen
Je kunt de zin ‘Wij sturen u een brief.’ op verschillende manier uitbeelden. Als illustratie met wat diepte, als plat 2D design of juist als pictogram.
Bespreek met elkaar wat het duidelijkste is voor de doelgroep en past bij de huisstijl.
3. Zorg voor strakke en eenvoudige karakters
Je kunt karakters zo gedetailleerd maken als je wilt. Of heel creatief met gekke verhoudingen.
Maar strak en simpel werkt beter voor een laaggeletterde doelgroep.
4. Rustig kleurenpalet en compositie
Denk aan wit en zwart als basis en 1-3 steunkleuren.
Hou scenes clean en schrap details en onnodige elementen.
5. Rustige, langzame animatie
Oké, je wilt niet dat mensen in slaap vallen.
Maar:
- Streef naar een goede balans tussen rust en gebeurtenissen.
- Zorg dat scenes niet te snel wisselen, animaties niet te heftig zijn.
- Hou het sound design rustig of laat het helemaal weg.
- Gebruik geen muziek.
Een praktische tip: denk in leestaal. Mensen lezen langzamer dan ze luisteren.
Dus als de animatievideo af is: zet het geluid uit en lees de tekst mee.
Gaat het te snel? Dan kun je bijvoorbeeld de hele animatie een paar procent langzamer maken.
Voorbeelden B1 animatie
Apotheek De drie stellingen, Vleuten en Pharmium
We maakten een animatie met een laaggeletterde doelgroep voor drie apotheken.
Doel was om uit te leggen waarom een jaargesprek voor mensen met langdurig medicijngebruik nodig is en wat het jaargesprek inhoudt.
In de animatie hoor je B1 taalgebruik, zijn de beelden eenvoudig en clean en is de animatiesnelheid bewust een stuk langzamer:
RDW – Rijbewijs Online Verlengen
Voor RDW maakten we deze animatie over het online verlengen van het rijbewijs.
Hierbij hebben we zowel in tekst als beeld zoveel mogelijk rekening gehouden met B1 taalgebruik, duidelijke beelden en wat extra pauzes en rust.
B1 & Digitale toegankelijkheid
Deze hele blog gaat tot nu toe over het bereiken van een laaggeletterde doelgroep.
Maar digitale toegankelijkheid behelst meer dan eenvoudig taalgebruik of duidelijk beeld.
- Het gaat bijvoorbeeld ook over goede ondertiteling.
- En voor voldoende contract in je basiskleuren, zodat mensen met kleurenblindheid de beelden goed kunnen zien.
Je kunt dit ook je Adobe programma’s zelf testen, dus tijdens het ontwerpen.
Zeker als je tekst gebruikt, is het slim om een test te doen met Color Contrast Analyser:
Extra tip: als je een website laat bouwen, download dan de Silktide tool voor Chrome.
Daarin heb je veel mogelijkheden om je website na te lopen.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief voor meer tips en informatie over animatie, film, AI en communicatie
Bureau met ervaring in B1 taal en beeld gezocht?
We helpen je graag.
Ted Griffioen | Tekstschrijver